Koffie tijdens de borstvoeding, hoe zit dat nou?

Short read

---

Cafeïne tijdens zwangerschap en borstvoeding

Cafeïne is een van de meest geconsumeerde stimulerende middelen ter wereld en komt voor in koffie, thee, frisdranken, energiedranken en chocolade. Voor zwangere en borstvoedende vrouwen is de vraag niet of cafeïne volledig vermeden moet worden, maar hoeveel nog als veilig wordt beschouwd. Dit artikel onderzoekt de wetenschappelijke inzichten en richtlijnen over cafeïnegebruik tijdens de zwangerschap en borstvoeding, met een gebalanceerde kijk op de mogelijke effecten en veilige alternatieven.

Hoeveel cafeïne is veilig tijdens de zwangerschap?

Gezondheidsinstanties wereldwijd hanteren richtlijnen om de cafeïneconsumptie tijdens de zwangerschap binnen veilige grenzen te houden:

• Het American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) adviseert zwangere vrouwen om niet meer dan 200 mg cafeïne per dag te consumeren, wat overeenkomt met ongeveer één grote kop koffie of twee koppen zwarte thee.

• De Britse Food Standards Agency stelt ook een limiet van minder dan 200 mg per dag voor om mogelijke risico’s te minimaliseren.

Dit betekent dat matige cafeïneconsumptie tijdens de zwangerschap over het algemeen als veilig wordt beschouwd. Cafeïne hoeft dus niet volledig vermeden te worden, maar bewust omgaan met de inname is aanbevolen.

Cafeïnegehaltes in veelvoorkomende dranken

Het cafeïnegehalte kan sterk variëren afhankelijk van de drank:

• Filterkoffie (237 ml) → gemiddeld 95 mg cafeïne

• Espresso (30 ml) → ongeveer 63 mg cafeïne

• Zwarte thee (237 ml) → 47 mg cafeïne

• Groene thee (237 ml) → 28 mg cafeïne

• Frisdrank (cola, 355 ml) → 33 mg cafeïne

• Energiedranken (237 ml) → 70-100 mg cafeïne (Harvard School of Public Health).

Daarnaast is het goed om te weten dat cafeïne ook voorkomt in chocolade en dat theïne in thee dezelfde stof is als cafeïne.

Wat gebeurt er met cafeïne in het lichaam tijdens de zwangerschap?

Tijdens de zwangerschap verloopt de afbraak van cafeïne langzamer. De lever verwerkt cafeïne trager, waardoor het langer in de bloedbaan blijft circuleren. Dit betekent dat ook de placenta en de baby langer worden blootgesteld aan cafeïne. Onderzoek suggereert dat hoge cafeïne-inname (>300 mg per dag) tijdens de zwangerschap kan leiden tot een verhoogd risico op laag geboortegewicht en miskramen. Echter, er is geen sluitend bewijs dat matige inname (≤200 mg per dag) negatieve effecten heeft.

Cafeïne en borstvoeding: komt het in de moedermelk terecht?

Bij borstvoeding wordt ongeveer 0,7% van de geconsumeerde cafeïne via de moedermelk doorgegeven aan de baby. Tot 80 mg cafeïne is meestal niet detecteerbaar in moedermelk. Dit betekent dat een matige cafeïne-inname waarschijnlijk geen effect heeft op de baby.

Echter, pasgeborenen hebben nog een beperkte capaciteit om cafeïne af te breken, waardoor het langer in hun systeem blijft. Dit kan leiden tot prikkelbaarheid, slaapproblemen en onrust bij baby’s van moeders die veel cafeïne consumeren.

Hoeveel cafeïne is veilig tijdens borstvoeding?

Hoewel er geen strikte limiet is vastgesteld, wordt aangeraden om niet meer dan 300 mg per dag te consumeren. Dit komt overeen met:

• 2 tot 3 koppen filterkoffie

• 4 tot 5 koppen zwarte thee

• Meer dan 6 koppen groene thee of cafeïnehoudende frisdranken

Als een baby tekenen van rusteloosheid vertoont, kan het helpen om cafeïne-inname te verminderen en te observeren of dit verschil maakt.

Cafeïnevrije alternatieven

Voor wie cafeïne wil beperken of vermijden, zijn er verschillende smakelijke en gezonde alternatieven:

• Kruidenthee: Rooibos, kamille, munt en gember zijn cafeïnevrij en bieden een rustgevend alternatief.

• Decafé koffie en thee: Bevatten nog een kleine hoeveelheid cafeïne, maar aanzienlijk minder dan reguliere varianten.

• Warme citroen- of gemberdrank: Een verfrissend en cafeïnevrij alternatief om de dag mee te beginnen.

Conclusie: een bewuste benadering van cafeïne

Cafeïne hoeft tijdens de zwangerschap en borstvoeding niet volledig vermeden te worden, maar matiging is belangrijk. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat tot 200 mg per dag tijdens de zwangerschap en tot 300 mg per dag bij borstvoeding als veilig wordt beschouwd. Zwangere vrouwen en moeders die borstvoeding geven, kunnen het beste hun cafeïne-inname monitoren en kiezen voor een gebalanceerde aanpak, waarbij ze genieten van hun favoriete drankjes zonder overmatige blootstelling aan cafeïne.

Aanbevolen literatuur en bronnen:

• DAME-studie (RCT) over cafeïne en zwangerschap

• Harvard School of Public Health – Cafeïne en gezondheid

• Cochrane-review over cafeïne en borstvoeding

• ACOG-richtlijnen voor cafeïnegebruik tijdens zwangerschap

---